Door sociale invloed en marketing zijn we gewend geraakt aan krachtvoer en supplementen voor paarden, maar recent onderzoek toont aan dat dit vaak leidt tot gezondheidsproblemen zoals koliek en hoefbevangenheid. Moderne wilde paarden overleven op een dieet van puur plantaardig voedsel, wat een goed voorbeeld is voor onze gedomesticeerde paarden. Natuurlijk voedsel zoals hooi, gras en kruiden biedt voldoende voedingsstoffen en optimaliseert de darmflora.
Gewoontes en verkooppraatjes
Door de jaren heen zijn we allemaal gewend geraakt aan het geven van krachtvoer en supplementen. Mensen zijn van nature volgers en vertrouwen op hun naaste, het wordt immers al zoveel jaar gedaan en iedereen doet het. Daarnaast worden we enorm beïnvloedt door de goede verkooppraatjes van de producent. Want als je hun voer niet zou geven aan je paard, zouden ze tekorten krijgen. Zij hebben namelijk het beste van het beste.
Met de kennis van nu
Nu er veel meer kennis over voedsel is en er meer onderzoeken gedaan kunnen worden in hoeverre paarden bepaalde voedingsstoffen kunnen verteren en wat het effect is op het lichaam, zijn we erachter gekomen dat veel lichamelijke klachten zoals koliek, hoefbevangenheid en stress te wijten is aan verkeerde voeding.
Hoe is het geven van krachtvoer ontstaan?
We reizen terug naar het begin van het gedomesticeerde paard, zo’n 6000 jaar geleden. Paarden werden in deze tijd gebruikt als werkdier, ze moesten een groot deel van de dag behoorlijk wat kracht leveren en hadden daarnaast niet de tijd om hun voedingstoffen weer bij elkaar te grazen.
Zoveel jaar geleden was er weinig kennis over paarden en zeker niet de middelen om allerlei onderzoeken te doen. Ze gebruikte hun observatie en de kennis over zichzelf. Tijdens het observeren zagen ze dat paarden merendeel van de dag bezig waren met grazen, zeker wel 16-18 uur per dag. Tijdens het werk wat ze moesten leveren voor de mens, hadden ze geen tijd meer om 16-18 uur te grazen en hun volledige voeding weer binnen te krijgen. Voeding die nodig was om kracht te kunnen leveren en hard te kunnen werken voor de mens.
Ze bedachten een product die snel voedingsstoffen zouden leveren aan het lichaam en wat ze in porties tussen het werken door konden geven. Een product gebaseerd op de kennis die ze hadden over zichzelf, voeding waarvan zijzelf snel energie kregen. Het enige wat ze over het hoofd gezien hadden, was dat paarden planteneters zijn en de snelle koolhydraten en suikers uit ‘menselijk’ voedsel slecht konden verteren. Toch gaf het een gewenst effect en konden paarden tot aan ze ziek of uitgewerkt waren veel kracht leveren op dit voedsel, daarom is dit door de jaren heen in stand gebleven.
De beste vertegenwoordiger is het paard zelf
Als we de vertegenwoordigers van tegenwoordig moeten geloven dan is hun product het beste wat je kan geven en als je het niet geeft, zou jouw paard belangrijke voedingsstoffen missen.
Echte wilde paarden bestaan niet meer, de paarden die leven in het wild zijn losgelaten of ontsnapt uit gevangenschap. Daarom juist de beste referentie naar onze eigen gedomesticeerde paarden, zoveel verschillen ze niet van elkaar. Het enige verschil is dat zij hun eigen gang gaan en het gedomesticeerde paard afhankelijk is van de mens.
Als we deze wilde paarden goed zouden observeren, zullen we zien dat zij volledig leven van plantaardig natuurlijk voedsel. Geen brokjes of supplementen. Hier nemen ze dan ook ruim de tijd voor, zo’n 16-18 uur per dag. Precies zoals de natuur het gewild zou hebben, gestaag kleine beetjes vezelrijk en suikerarm voedsel.
Dit zou onze vertegenwoordiger moeten zijn, het paard zelf. Wat hebben zij nodig van nature zonder er winst op te hoeven maken of beter te zijn dan de concurrent.
Enkel natuurlijk voedsel, komen ze dan niks tekort?
Regelmatig hoor ik om mij heen dat veel paardeneigenaren kiezen voor het geven van krachtvoer omdat ze bang zijn dat hun paard niet genoeg voedingsstoffen binnen zouden krijgen. Echter bevat plantaardig voedsel, zoals hooi, gras, planten en kruiden voldoende stoffen om aan het dagelijkse rantsoen te komen. Mits in voldoende hoeveelheden gevoerd, verspreid over de dag.
Geef wel een goed mineralen/zoutblok
Plantaardig voedsel bevat van nature geen zouten, zoals Natrium, Chloride en Jodium. ‘Wilde’ paarden halen hun zouten uit zoutwaterbronnen of zoute bodems.
Gedomesticeerde paarden hebben niet genoeg de vrijheid om te kunnen zoeken naar deze zouten in natuurlijke vorm. Daarom adviseer ik om een goed zoutblok ter beschikking te stellen, waar ze naar behoefte aan kunnen likken.
Wil jij dat jouw paard genoeg voedingsstoffen binnen krijgt? Voer dan geen krachtvoer
Zoals eerder beschreven zijn veel paardeneigenaren bang dat hun paard een tekort heeft aan voedingsstoffen als zij geen krachtvoer voeren. Wanneer we krachtvoer onder de loop nemen zien we twee dingen gebeuren:
- Krachtvoer bevat teveel voedingsstoffen waardoor het paard overgedoseerd wordt.
- Krachtvoer bevat voedingsstoffen die de darmflora beslechteren (voornamelijk suikers). Met een slechte darmflora kunnen voedingsstoffen niet goed opgenomen worden en kan er alsnog een tekort ontstaan.
Voordelen natuurlijk voedsel
Natuurlijke voedsel heeft meerdere voordelen:
- Het bevat genoeg voedingsstoffen voor de dagelijkse behoefte
- Het bevat natuurlijke voedingsstoffen die de darmflora optimaliseren, waardoor het lichaam deze beter op kan nemen
- Het zorgt voor voldoende kauwbewegingen, wat nodig is voor aanmaak van speeksel en het begin is van de vertering
- Paarden zijn er langer mee bezig, waardoor het verteringsproces optimaal blijft en er geen verveling op de loer ligt
Geef jouw paard dus zoveel mogelijk (onbewerkt) natuurlijk voedsel.
Wat krijgen de paarden in de opvang?
Helaas heb ik niet de ruimte om paarden volledig hun eigen gang te laten gaan zoals in het wild. Ook is het gras in Nederland veel te rijk aan suikers en kan met onbeperkte inname voor problemen zorgen.
Gelukkig zijn we tegenwoordig inventief met de juiste kennis en kunnen we erg dicht bij het natuurlijke voedsel komen. Hooi is bijvoorbeeld een uitstekende vervanger voor gras, de verschillende types hooi zorgen ervoor dat het paard niet teveel of te weinig binnen krijgt.
Om de 16-18 uur graastijd te halen krijgen de paarden onbeperkt hooi gevoerd. Dit hooi bestaat dan uit voedingsstoffen die onbeperkt gegeven kunnen worden, test daarom je hooi op de juiste voedingsstoffen die aansluiten bij jouw paard. Omdat ze in de opvang in een kudde leven gaan we met het onbeperkte voer uit van de laagste dosering, de paarden die daar te weinig aan zouden hebben krijgen dan apart wat extra’s gevoerd.
De ‘bijvoeding’ bestaat uit gedroogd gras, luzerne en kruiden, aansluitend op de behoefte van het individuele paard.
Seizoensgebonden krijgen ze (naast hooi) gras en wilgentakken of andere planten die dan beschikbaar zijn.
Zelfregulerend systeem
Paarden hebben van nature een goed zelfregulerend systeem, ze eten wat ze nodig hebben. Ze variëren in planten om een volledige voeding te realiseren. Een ideale huisvesting zou zijn dat er verschillende planten en kruiden aangeboden worden waar ze naar behoefte van kunnen eten, op deze manier zouden ze nooit een tekort moeten hebben.
De meeste paarden die van een koolhydraat en suiker rijk dieet afkomen, hebben moeite met zelf reguleren van voedsel. Suiker werkt net als bij de mens verslavend en zullen ze meer van eten dan ze nodig hebben. Door ze zoveel mogelijk zelf hun eten te laten kiezen en alleen maar voedsel aan te bieden die ze onbeperkt zonder schade kunnen eten, zullen ze hun zelf regulerend systeem (zoveel mogelijk) weer herstellen.