Sociale kuddedieren

Je zal niet gek op kijken als ik zeg dat paarden kudde dieren zijn. Dit is iets wat algemeen bekend is en toch houden veel paardeneigenaren hun paarden alleen of gescheiden van de rest. Een kudde is meer dan alleen elkaar kunnen zien, horen en ruiken. Het is de interactie tussen elkaar, je veilig voelen en vriendschappen sluiten. Dit doen paarden op verschillende manieren.

Elk paard heeft minstens één beste vriend nodig om zich gelukkig te voelen. Tijd samen doorbrengen met hun beste vriend zorgt voor de aanmaak van gelukshormonen.

 

Groomen

Groomen is een van de bekendste gedragingen die paarden bij elkaar uitvoeren. Iedereen heeft dit wel eens gezien, twee paarden die elkaar op de hals met de tanden staan te ‘bijten’. Ook wel mutual grooming genoemd, lichamelijke verzorging van beide kanten.

Ook als paarden elkaar likken of het ‘kriebelen’ van één kant komt valt het onder groomen. Het is simpel gezegd: het verzorgen van elkaar.

Alleen paarden die elkaar echt mogen zullen elkaar verzorgen op dit niveau. In de hersenen worden stofjes aangemaakt wat de band nog sterker maakt en ze een gelukkig en fijn gevoel geeft als zij de ander verzorgen of elkaar verzorgen.

Wij mensen kunnen deze grooming simuleren door onze paarden op bijvoorbeeld de hals eens flink te krabbelen. De meeste paarden zullen reageren met een fijn geknepen neus en een uiting van genot. Wanneer je paard jou toelaat in zijn ‘safe zone’ kan het paard jou ook terug gaan groomen. Dit versterkt jullie onderlinge band en raad ik als gedragstherapeute zeer aan om regelmatig te doen.

 

Samen slapen, samen eten en samen zijn

Als je een kudde zou observeren zal je zien dat de kudde zich vaak over een oppervlakte verspreid. Ze blijven in elkaars buurt, maar kunnen zeker wel een afstand van meer dan 20-30 meter van elkaar af hebben. De paarden die binnen een straal van vijf meter bij elkaar blijven, samen zich voortbewegen, samen slapen en samen eten kan je beschouwen als beste vrienden. Ze zijn echte maatjes binnen de kudde, ze vangen elkaar op en geven elkaar een veilig en vertrouwd gevoel. Elk paard heeft minstens één beste vriend nodig om volledig tot hun natuurlijke behoeftes te kunnen komen.

Dit is misschien wel het belangrijkste onderdeel van het versterken van de onderlinge bang. Gewoon samen zijn, zonder verwachtingen van elkaar. Breng dagelijks even deze tijd door met jouw paard en je zal zien dat jullie band hierdoor versterkt. 

 

Elkaars gedrag mimieken

Zoals hierboven beschreven doen beste maatjes veel gedragingen samen. Dit komt ook voort uit het mimieken van elkaars gedrag. Zo kan het zijn dat wanneer paarden zich verplaatsen, de beste maatjes dezelfde pas aannemen met hetzelfde been in hetzelfde ritme. Wanneer ze gaan rusten, ze met hetzelfde been op rust gaan staan of tegelijk weer beginnen met grazen.

Ook hier weer een tip om dichter bij jouw paard te komen: Wanneer je wandelt of loopt met jouw paard, probeer de voorbenen van jouw paard dan gelijk te laten lopen met jouw eigen passen. Wanneer je in het begin zelf hier veel aandacht aan besteedt en je steeds aanpast naar zijn bewegingen, zal je merken dat op ten duur het paard zich automatisch naar jou aanpast. 

 

Bundelen bij een onveilig gevoel

Als paarden zich veilig voelen kan de kudde zich verspreiden over een groot oppervlak, wel zo dat ze ieder in de gaten kunnen houden en gelijk kunnen anticiperen op gevaar. Dreigt er gevaar dan zullen de paarden dichter naar elkaar toe trekken of zelfs als één geheel zich voortbewegen. Op deze manier zijn ze lastiger te pakken door een roofdier en worden de zwakkere dieren aan de binnenkant beschermd door de sterkere aan de buitenkant.

Tijdens deze bundeling kunnen paarden zelfs stukken galopperen zonder op elkaar ’tenen’ te gaan staan. Paarden zijn uitstekend in het volgen van elkaars lichaamsbeweging.

Voor ons mensen is het toch vaak een moeilijk begrip als je paard ineens bovenop je springt. Veel zien dit als dominantie of de wil om over je heen te lopen. Niks is hiervan waar, het is puur het bundelen tijdens een dreiging en dan zijn ze het liefst op een plek waar ze zich veilig voelen.

Eigenlijk een groot compliment wanneer je paard tegen jou aanbotst op momenten van spanning. Maar natuurlijk niet altijd even handig, wij als mens zijn minder goed in het volgen van elkaar lichaamsbeweging en zijn iets kwetsbaarder dan de (vaak grote) paarden. Plaats jezelf altijd op een veilige plek, tussen het ‘gevaar’ en je paard in, zodat het paard eerder weg van het gevaar springt en dus ook van jou. Leer je paard dat het op een meter afstand van jou net zo veilig is en besteedt veel aandacht aan het ontschrikken met ‘enge’ voorwerpen en/of situaties.

 

Hulp nodig bij bovenstaande oefeningen?

Wil jij hulp bij het versterken van de band tussen jou en jouw paard, wil je meer leren over hoe je dit in de praktijk kan toepassen en wat voor jou en jouw paard het beste werkt? Of wil je hulp bij het ontschrikken en het vergrootten van jouw paard zijn zelfverzekerheid?

Stuur dan een mailtje naar info@stichtingluck.nl en ik zal je verder helpen vanuit mijn gedragstherapie.